طلوع و غروب در کویر، آسمان پرستاره و سکوت کویر، موزاییک‌های شنی، کریستال‌های نمکی و شهرهای خیالی از جمله مواردی است که در کویرهای ایران برای گردشگران جذاب و دیدنی است.
بیابان به ظاهر دارای طبیعتی خشک و خشن و زیست بومی شکننده و ناپایدار است ولی در نهان خود زیبایی‌های منحصربه‌فرد و بکری دارد که البته ناشناخته و مهجور مانده است و این در حالی است که وسعت کویرهای ایران و ویژگیهای آن، کشورمان را به یکی از معروف‌ترین مناطق خشک جهان تبدیل کرده است.
روستاهای زیبای کویری و خانه‌های خشتی به شما روی خوش نشان می‌دهند، شترسواری، دیدن آسمان کویر و راه رفتن بر روی شنزار آدمی را افسون می‌کند، روز زیبای کویر و شب اسرارآمیز آن دیدنی و شگفت‌انگیز است.
چند ساعت پیاده‌روی روی ماسه‌های روان دشت کویر با پاهای برهنه، و همزیستی نزدیک با ستارگان، احساس توصیف نشدنی در آدم ایجاد می‌کند. راست است که سکوت کویر را هیچ جا ندارد. اصلا سکوت در کویر معنا پیدا می‌کند.
حالا کویر نه آن خشکی آزاردهنده‌اش را داشت و نه آن داغی کشنده‌اش را، بلکه فقط قسمتی از زمین بود که روزی صاحب جنگل و دریا بود، اما طبیعت در گذشت زمان او را از آنها محروم کرد و با این حال زیباست و افکار آدم را تحت سلطه‌اش درمی‌آورد و وجودش را تسخیر می‌کند.
سفر کویر، بیشتر به رویا شبیه است، مناطقی بکر با مردمانی گرم مثل خود کویر و جذابیت‌های بی‌نظیر با شب‌های سراسر سکوت و ملکوت، آنگونه که اراده آدمی را سبز می‌کند. آسمانی پر از مهتابی‌های روشن و درخشان که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.
جاذبه‌های گردشگری کویر
کویرها به دلیل داشتن مناظر گوناگون و زیبا از جاذبه‌های مهم توریستی به شمار می‌روند.کویرها و بیابان‌ها فواید دیگری هم دارند که شاید بتوان گفت اقدام در این زمینه، اقتصادی‌تر و اولی است؛ برای اینکه هزینه کمتری را هم در بر خواهد داشت و آن استفاده از کویرها (نمکزارها) و بیابان‌ها به عنوان جاذبه‌های مهم توریستی کشور است. درست است که کشور ما با داشتن دو دریای زیبا در شمال و جنوب و جنگل‌های متنوع در مناطق مختلف، دره‌های سرسبز و ارتفاعات پوشیده از گیاه و رودهای خروشان و چشمه‌سارهای پرآب و آب معدنی‌های متنوع فراوان و عرصه‌های پوشیده از گل‌های الوان و نیز انواع حیات وحش، از لحاظ طبیعی یکی از مناطقی در جهان است که دارای انواع جاذبه‌های توریستی است.
اما کویرها و بیابانهای ایران هم دارای ویژگی خاصی هستند. حتی مواردی از آنها منحصر به فرد بوده و در دیگر کشورهای جهان نمونه آنها مشاهده نمی‌شود؛ لذا ضمن آنکه برای هر فرد ایرانی جالب هستند، برای توریست‌های خارجی به ویژه آنان که با کویر و بیابان و علوم مربوط به آن سروکار دارند (کویرشناسان و بیابان شناسان) بسیار جالب و ارزشمندند، هرچند به ظاهر از عوارض طبیعی نامساعد برای کشاورزی و دیگر بهره‌برداری‌های مستقیم از آن به حساب می‌آیند.
جاذبه‌ها و زیبایی‌های کویر و بیابان
کویرهای گیاهدار:
در مناطق مختلف کشور (نیمه خشک، خشک، نیمه بیابان و بیابان) چندین قطعه کویر (نمکزار) داریم که تعداد آنها به حدود ۵۰ـ۴۵ قطعه می‌رسد، مانند کویر آذربایجان شرقی (معروف به کویر کبودان)، کویر اراک معروف به کویر (میقان) کویرهای منطقه قم و چندین قطعه کویر در مناطق خشک مانند کویر بجستان و کویر خواف و کویر جاجرم خراسان، اما بزرگترین کویر (نمکزار) ایران، کویر مرکزی یا دشت کویر ایران است. همچنین در نواحی نیمه بیابانی مانند یزد، پنج قطعه کویر (نمکزار) داریم مانند کویر ابرقو، کویر مروست، کویر سیاهکوه و غیره و حتی در بیابان لوت نیز، کویر یا نمکزارهایی وجود دارند که به کلی فاقد گیاه هستند.
کویرهای گیاهدار یا اطراف کویر مرکز ایران ضمن آنکه مراتع کویری یا منابع طبیعی تکثیر شونده هر منطقه و کشور به حساب می‌آیند، دارای جاذبه توریستی جالب توجهی نیز هستند؛ زیرا در آنها انواع مختلف گیاهان می‌رویند که به خصوص در فصل بهار بعضی از آنها دارای گل‌های بسیار زیبا هستند. مانند انواع گزها که دارای انواع گل‌های بنفش توام با رنگ‌های متنوع اند و انواع گیاهان، منظره بسیار جالب و دیدنی دارند.
کویرهای گیاهدار تقریباً مانند جنگل‌ها که در فصل پاییز خیلی زیبا هستند، در فصل بهار زیبا و دیدنی‌اند؛ لذا در این فصل باید از جاذبه‌هایی برای جلب توریست و ترتیب دادن تورها استفاده کرد. استفاده از این عرصه‌ها به عنوان چراگاه، یعنی وجود و پخش بودن حیوانات به ویژه شتر در آنها، منظره بسیار زیبایی به این کویرها می‌بخشد، به خصوص عصرها.
کویرهای فاقد گیاه:
هر قدر منطقه از لحاظ آب و هوا خشک‌تر و گرمتر باشد، تعداد گیاهان آن کمتر است. به عبارت دیگر، از مناطق نیمه خشک (به عنوان مثال آذربایجان و اراک) به مناطق خشک و بیابانی (مانند بیابان لوت) از گیاهان کویر کاسته شده و بر سطح کویرهای فاقد گیاه اضافه می‌شود. به طوری که در بیابان لوت، هر قطعه که کویری است، فاقد گیاه است. در دشت کویر یا کویر مرکزی و اطراف آن که به دلیل نفوذ آب زیرزمینی به آن منطقه و نیز جاری شدن آبهای سطحی به آنجا، تا حدودی رطوبت خاک بیشتر است، کویرها گیاه دارند؛ اما قسمت مرکزی آن به کلی فاقد گیاه ولی دارای انواع مختلف کویرها با قشرهای نمکی متنوع بوده که همچون گل‌های یک قالی زیبا و متنوع هستند.
انواع نمک‌ها با بلورها و اشکال مختلف، زیبایی خاصی به هر قسمت از سطح کویرهای فاقد گیاه می‌بخشند. بهترین موقع برای دیدن این کویرها و ترتیب دادن برنامه گردشگری برای آنها، اواخر تابستان و فصل پاییز قبل از آغاز بارندگی است؛ زیرا در طول دوره خشک و گرم تابستان املاح در سطح زمین تجمع کرده و بلورهای مختلف نمک با اشکال مختلف و زیبا، جلوه‌ای بسیار زیبا می‌بخشند.
خلاصه هر کویر (نمکزار) ایران در مناطق مختلف دارای ویژگیهای خاص آن شرایط اقلیمی و خاکی آن منطقه است. به عنوان مثال کویر «حوض سلطان»، خصوصیتی دارد که دیگر کویرها ندارد (باتلاقی شدید است) کویر «ساغند» یزد با کویر ابرقو و مروست، تفاوت دارد. کویر اراک (میقان) با کویر آذربایجان شرقی، با آنکه هر دو در مناطق نیمه خشک واقع شده اند، ولی به کلی با هم متفاوتند و همه زیبا هستند.
بیابان‌ها:
بیابان که عربها به آن «صحرا» می‌گویند، به سرزمین وسیعی گفته می‌شود که از لحاظ بارندگی بسیار فقیر است و امکان دارد که در طول یک سال یا سالها در آن بارندگی صورت نگیرد و بارش چندین سال آن، ظرف چند روز یا چند ساعت ببارد. (بیابانهای واقعی، مانند بیابان لوت ایران، صحرای آفریقا و بیابان آتاکاما در آمریکای جنوبی که ۲۰سال در آن بارندگی صورت نگرفته است: از سال ۱۸۳۲ تا ۱۸۵۳)، چنین سرزمینی از لحاظ آب و پوشش گیاهی بسیار فقیر و یا مساحتهای وسیعی از آن به کلی فاقد گیاه است؛ مانند بیابان لوت ایران.
در این سرزمین (بیابان لوت) سالها باران نمی‌بارد و آب جاری شیرین ندارد و آب آن محدود می‌شود فقط به پنج چشمه کوچک که آب تمامی آنها، کم و شور است. همچنین یک رود دائمی دارد که آبش شور است و در آخر، بر اثر تبخیر شدید به معدن نمک تبدیل می‌شود؛ لذا این بیابان (به جز یک منطقه کوچک در لوت جنوبی معروف به شاهرخ آباد) به کلی برای کشاورزی مناسب نیست.
اما چون سالها در آن بارندگی صورت نمی‌گیرد و بارش چندین سال آن، ظرف چند روز یا چند ساعت می‌بارد، این شرایط سبب شده که عوارضی بر اثر باد و آب به وجود آیند که از جاذبه‌های مهم و بسیار زیبا به حساب می‌آیند؛ به عبارت دیگر، اشکال و عوارض طبیعی بیابانی که برای دیگر بهره‌برداری‌ها نامناسب هستند، مهمترین جاذبه‌های توریستی بیابان لوت به حساب می‌آیند، که برخی از آنها منحصر به فرد هستند و در هیچ بیابان دیگر دنیا دیده نمی‌شوند.
پست‌ترین نقطه داخلی ایران، در بیابان لوت واقع شده و گرمترین نقطه کره زمین هم در همین جاست به عبارت دیگر، اگر قطب شمال و قطب جنوب سردترین نقطه در سطح کره زمین هستند، بیابان لوت گرمترین نقطه کره زمین است که به قول دانشمند اتریشی استراتیل زاور (( Stratil Sauer بیابان لوت می‌توان «قطب حرارتی کره زمین باشد!» بنابراین یکی از مهمترین جاذبه‌های توریستی بیابان لوت، همین پست‌ترین نقطه بیابان لوت یعنی گرمترین نقطه کره زمین است که دیدن آن برای هر کسی، می‌تواند بسیار جالب باشد.
سالها بدون بارندگی بودن و ریزش بارندگی چندین سال آن، ظرف چند روز و یا چند ساعت (اثر فرسایشی آب) و دیگر آثار آب و باد، عوارضی را در بیابان لوت به وجود آورده‌اند که بسیار زیبا هستند.
کویر لوت
به تصور عامه، کویر جایی میان مرگ و زندگی است و حتی نگاه‌کردن به پهنه گسترده آن که هیچ موجود زنده‌ای در آن دیده نمی‌شود، بذر ترس و دلهره را در دل برخی می‌کارد اما به گفته همه کویرروندگان، این پهنه بیگانه با واژه‌هایی چون گل، شبنم و آشنا با شن و سنگریزه و توفان‌های وهم‌انگیز، چیزی جز زندگی مطلق نیست.
بیابان یا به تعبیر درست‌تر کویر لوت، با ۸۰ هزار کیلومترمربع مساحت، پهنای وسیعی از خاک کشور را دربرگرفته است که در بخش شمالی آن کوهستان و در بخش میانی آن دشتی زیبا قرار دارد و مشرف‌بودن دو رشته کوه بلند به این نواحی بیابانی، تپه‌های ماسه‌ای فراوانی را به وجود آورده که از شمال خاوری به جنوب امتداد یافته و بلندی آنها گاهی به ۴۰۰متر نیز می‌رسد و در میان استان‌های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان واقع شده است.
اصطلات جغرافیایی که تاکنون به این خطه پهناور نسبت داده شده است عبارتند از: چاله لوت (چاله لوت در کتاب ژئومرفولوژی کاربردی –بیابان – فرسایش بیابانی – دکتر حسن احمدی معادل پلایا Playa یک واژه اسپانیائی است گرفته شده و به معنی حوضه مرکزی و یا به عنوان چاله داخلی مورد استفاده دارد)، دشت لوت، کویر لوت، بیابان لوت و …. ولی واژه «دشت لوت» در برگیرنده تمامی واژه‌های دیگر است.
موقعیت و شاخص‌های کلی دشت لوت
دشت لوت محدوده‌ای است بین استان‌های خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان
دشت لوت بین دو گسل نهبندان در شرق و نای بند در غرب قرار دارد.
حد شمالی آن در حد مدار ۳۲ درجه و حد جنوبی در حد مدار ۲۸ درجه .است
وسعت حوضه آبگیر دشت لوت، حدود ۱۷۵ هزار کیلومتر مربع (یک دهم مساحت کشور)
طول آن از شمال به جنوب حدود ۹۰۰ کیلومتر و غرب به شرق حدود ۳۰۰ کیلومتر است
پست ترین نقطه دشت لوت ۱۹۰ متر از سطح دریا است(لوت مرکزی)
دشت لوت جایگاه رخداد زمین لرزه‌های بزرگ و مهمی بوده است
در پای کوههای مشرف به کویر بزرگ لوت آثاری از سکونت انسان از هزاره چهارم پیش ز میلاد مسیح مشاهده شده بزرگترین ناحیه جمعیتی دشت لوت «شهداد» که در گذشته‌های دور به آن خبیص می گفتند.
دره سیرچ و ناحیه مسکونی آن به همین نام یکی از زیباترین چشم اندازهای سر سبز حاشیه این دشت اسرار آمیز است.
اشکال شگفت انگیز دشت لوت در واحدهای جغرافیایی آن
دشت لوت نمایشگاهی طبیعی از شگفت انگیز ترین عوارض بیابانی دنیا
بزرگترین شهر کلوخی جهان منطقه کلوتها از دور به خرابه‌های شهری بزرگ می ماند که توصیف‌های گونان از آن شده است نظیر: شهر خیالی و یا شهر لوت، مرتفع ترین هرمهای ماسه‌ای دنیا در لوت است. مرتفع ترین هرمهای شناخته شده دنیا حداکثر ۳۰۰ متر ارتفاع دارند (لیبی) اما در لوت ارتفاع برخی هرم‌ها گاه به ۴۸۰ متر هم می رسد.
۴۰ مخروط آتشفشان کواترنر در سطح دشت لوت وجود دارد .
پهنه‌های وسیع ماسه و ریگ با طیف رنگی قهوده‌ای روشن تا خاکستری و سیاه نظیر «گدار باروت» که چون خاک آن سیاه و شبیه باروت است به این نام حوانده می‌شود
دشت‌هایی از گدازه‌های بازالتی چاله چاله نظیر «گندم بریان»
پهنه‌های شنی مواج
بزرگترین نبکاهای جهان تپه‌های شنی پوشیده از گیاه (نبکاها) که یکی از شگفتی‌های همزیستی خاک و آب و گیاه است. این نبکاها به گلدان بیابان نیز نامیده شده‌اند.
مرتفع ترین ربدوهاRebdou ربدوها مشابه نبکاها با ابعاد بزرگتر شکل‌های پیچیده‌تر در لوت غربی می باشند.
پهنه‌هایی به شکل چندضلعی‌های متعدد که حاصل قشر نمکی ضخیم و تبخیر شدید سطح زمین است
کویر پاشتری، سطح این نوع زمین‌ها اینطور بنظر می رسد که پس از بارنگی زیاد خیس شده و تعدادی شتر روی آن راه رفته اند.
هامادا Hammada دشت‌هایی از ریگ، شن و پوشیده از خاک‌های ریگی که فاقد گیاه است.
فتح کویر لوت:
فتح دشت لوت با ١۵۴کیلومتر آرزوی هر طبیعت‌گردی است . گزارشی از تازه‌ترین سفر به کویر لوت که تا امروز هیچکس نتوانسته تمام آن را فتح کند.
تلاش می‌کنی تا انتها را ببینی، اما خبری نیست. برایش انتهایی تجسم می‌کنی اما افق باز هم دورتر است. دورتر و دورتر. هوشیار اگر نباشی، به خواب می‌روی و هیچ وقت بیدار نمی‌شوی
نام کویر تداعی‌گر خیلی چیزهاست. خشکی، بی‌آبی، خار، شتر، طوفان و شن. اما کویر هم آب دارد، هم زندگی و اینها زیر لایه‌ای از سکوت جریان دارند.
شهداد، گنج نهفته در لوت
در میان زیبایی‌های کویر لوت که خود گنجی بسیار عیان برای همگان است، گنجی دیگر نهفته شده که شاید وارثان آن، خود ندانند که صاحب چنین ثروتی عظیم هستند.
کویر شهداد و کلوت‌های شگفت‌انگیز آن، همان گنجی است که مردمان استان خشک و بیابانی کرمان، صاحبان اصلی آن محسوب می‌شوند. کرمان با داشتن بخش عمده‌ای از کویر لوت، مهد شگفتی‌های کویری است که کلوت‌های شهداد که پدیده‌هایی کاملا طبیعی هستند، سهم عظیمی در این شگفت‌انگیزی دارند.
منطقه شهداد و کلوت‌هایش جزو گرمترین نقاط کره زمین محسوب می‌شود. گرما در این منطقه، چنان است که لاشه حیوانات تجزیه نمی‌شود چرا که قدرت آفتاب به حدی است که لاشه پیش از تجزیه‌شدن توسط باکتری‌ها، خشک می‌شود.
کلوت‌های کویر شهداد که خاص‌ترین جاذبه‌های طبیعی این منطقه محسوب می‌شوند و در زمره بزرگترین عارضه‌های کلوخی طبیعی دنیا و منحصربه‌فردترین عوارض کویری جای گرفته‌اند، در فاصله ۱۳۰کیلومتری نهبندان و ۴۰ کیلومتری شرق و شمال شرق شهداد قرار گرفته و طول متوسط آنها ۱۴۵ کیلومتر، عرض متوسط آنها ۸۰ کیلومتر و مساحت آنها بیش از ۱۱ هزار کیلومتر مربع است.
البته فراموش نکنید که سفرکردن به کویر به‌ویژه کویر شهداد که هیچ موجودی اعم از حیوان و گیاه و حتی باکتری‌ها در آن زندگی نمی‌کند، بدون راهنما و افراد باتجربه بسیار خطرناک است چرا که امکان گم‌شدن در میان کلوت‌های این شهر خیالی بسیار زیاد است.
سفر به دشت کویر
وسیعترین کویر ایران که از دامنه‌های جنوبی البرز تا مرکز ایران گسترش دارد دشت کویر است که قسمت عمده آن را باتلاق‌های وسیع فرا گرفته‌اند.
چال سلکنون در دل کویر
چال سلکنون که در استان اصفهان، در جنوب کویر بزرگ مرکزی ایران و در شمال روستای مصر واقع شده است فرورفتگی زیبایی است که توسط تپه‌های شنی محصور شده و مناظر زیبایی را پدید آورده است. اگر قصد دیدن این منطقه را دارید باید برای رسیدن به چال سلکنون از روستای مصر به سمت شمال حرکت کنید
بعد از گذر از روستای فرحزاد، وارد دو راهی چال سلکنون شوید و پس از طی مسافتی در حدود ۳ کیلومتر به دو راهی دیگری برسید که مسیر شمالی به چال سلکنون و مسیر شمال شرقی به دریاچه نمک سلکنون، تخت عباس، تخت عروس و تخت شورو منتهی می‌شود. البته از یاد نبرید مناطق کویری در عین زیبایی دارای طبیعتی خشن و پرخطر هستند. بدون تجهیزات کامل و راهنمای آشنا به منطقه، در این مناطق سفر نکنید.
تخت عروس، نماد زیبایی کویر
تخت عروس یکی از زیباترین مناطق کویری است که در بالای آن در منظره جنوبی تپه‌های شن روان، چال سلکنون و روستای مصر قابل رویت هستند. در منظره شمالی نیز تپه‌های وسیع، شنهای روان، تخت شورو در شمال غربی، کوههای دامغان، قله دماوند در صورت صاف بودن هوا و باتلاق‌های کویر مرکزی قابل رویت هستند.
در قسمت غربی تخت عروس تپه شنی بسیار بلندی قرار دارد که در صورت صعود به آن می‌توانید از موبایل نیز استفاده کنید. علت نامگذاری این منطقه به تخت عروس وجود مناظر زیبا بر بالای این تخت است. در فرهنگ کویرنشینان، عروس نماد زیبایی و وجاهت است. مردمان حاشیه کویر به مناطق زیبا لقب عروس می‌داده‌اند. نام‌هایی چون روستای عروسان در شرق مصر و تخت عروس از جمله این نامگذاری‌ها هستند.
کویرهای خور و یزد
در حد فاصل کویر لوت و کویر مرکزی، کویرها و بیابانهای پراکنده‌ای وجود دارند که از بین آنها می‌توان به کویر سیاه کوه، کویر روح مرغوم، کویر زرین و باتلاق گاوخونی اشاره کرد.
کویر مرکزی ایران
سفر به کویر مرکزی ایران و بازدید از آبادی‌های کوچک و بزرگش مانند کشف سرزمین‌های جدید هیجان‌انگیز و سرشار از جذابیت است. طراوت آبادی‌های کویری در دل بیابانهای وسیع و غلط خوردن روی شنهای روان هر کدام لذت خودش را دارد. البته نجابت شترهای صبور کویر که با تواضع به مسافران این دیار سواری می‌دهند را نباید فراموش کرد! زیباترین موسیقی کویر سکوت آن است و برترین جلوه‌ی آن، بی‌کرانگی مناظرش!
کویر زیبای ورزنه قطب کویر گردی
کویر ورزنه در دسترس ترین کویر به شهر اصفهان است که فاصله ماسه زار تا اصفهان ۱۱۰ کیلومتر است در یک سفر یک روزه مى توان از این منطقه دیدار کرد.
وسعت تلماسه ها بالغ بر ۱۷ هزار هکتار است و انواع اشکال حاصل فرسایش باد را مى توان دید مانند تپه هاى ماسه اى طولى، تپه هاى هلالى، هرم هاى ماسه اى و امواج روى ماسه ها که اصطلاحاً به آنها ریپل مارک گفته مى شود و چشم انداز ماسه ها از بالاى تلماسه ها بسیار زیبا و بکر به نظر مى آید و نوع پوشش گیاهى آن و سکوت زیباى حکمفرما بر آن براى تمام گردشگران روزى زیبا خلق مى کند و ارتفاع تلماسه هاى ورزنه نسبت به برخى نقاط بلندتر و در برخى نقاط به ۱۰۰ متر نیز مى رسد، طول تلماسه ها حدود ۴۵ کیلومتر و عرض آنها از ۱۰ کیلومتر در نزدیک ورزنه تا یک کیلومتر در خاراى جرقویه متفاوت است.
طبیعت گردى یا اکوتوریسم شاخه مهمى از گردشگرى است که جایگاه آن در اقتصاد جهانى رشد قابل ملاحظه اى داشته است اما توزیع جغرافیایى این درآمد بسیار نامتعادل بوده و ۸۰ درصد اشتغالزایى و درآمد ناشى از این صنعت به اروپا و آمریکا اختصاص یافته است واز ۲۰ درصد باقى مانده ۲/۵ درصد سهم خاورمیانه از این میان و یک درصد سهم ایران است و این در حالى است که ایران به لحاظ طبیعت بى نظیر و جذاب و به واسطه تنوع زیستى اقلیمى منحصر به فرد است و پنجمین کشور جهان بوده و پتانسیل بالایى در صنعت طبیعت گردى دارد.
چشم انداز کویر
حدود یکصد کیلومتر دورتر از اصفهان در منتهى الیه جنوب شرق این استان، زیباترین تابلو طبیعت که با سر انگشتان نقاشى چیره دست روى گستره بوم کویر این دیاردست نخورده نقش بسته است هنر نمایى مى کند وقتى آدم، پایش را روى دل داغ این شنزار لطیف مى گذارد، عملاً هیچ ردى نیست که برجا نماند.
پتانسیل هاى کویر ورزنه
با توجه به نزدیکى کویر ورزنه به شهر( ۸ کیلومتر) و نزدیکى به خطوط انتقال نیرو و آب در صورت سرمایه گذارى و استقرار امکانات زیربنایى براى گردشگران مى تواند به یک قطب گردشگرى در کشور تبدیل شود خصوصاً این که در ۱۰۰ کیلومترى شهر زیباى اصفهان واقع شده است در برگزارى تورهاى ۲ یا ۳ روزه مى توانند گردشگران از ایستگاه هاى متعددى در شرق اصفهان بازدید کنند.
از جمله آثار متعدد تاریخى در محور شرق مانند منار تاریخى زیار متعلق به قرون اولیه اسلام، مسجد دشتى، مسجد سلجوقى برسیان، کبوترخانه هاى زیباى رودشت، قلاع تاریخى مانند قلعه ۱۰۰۰ ساله قورتان و طبیعت بکر و زیباى ورزنه، نمکزار گاوخونى که داراى چند ضلعى هاى زیباى نمک است، تالاب بین المللى گاوخونى و مشاهده پرواز دسته جمعى پرندگان مهاجر و قلعه تاریخى خرگوشى در ۳۰کیلومترى تالاب گاوخونى که داراى آسمانى صاف است و براى دیدن آسمان شب و ستارگان در شب هاى کویر مساعد است.
همچنین در کویر ورزنه مى توان در صورت سرمایه گذارى خدمات زیر را ارائه داد: شترسوارى، دوچرخه سوارى، موتورسوارى، ماشین سوارى، پرواز با پاراگلایدر، سقوط آزاد از ارتفاع تلماسه ها، اجراى موسیقى محلى و سنتى و ایرانى مانند دف و نى و نواختن سازها صحرایى، پاى برهنه راه رفتن در کویر که رؤیایى دل انگیز در انسان ایجاد مى کند.
راه هاى دسترسى به کویر ورزنه
۱– اصفهان- پل بزرگمهر- ۳ راه پینارت- برسیان- اژیه- ورزنه ۱۰۵ کیلومتر
۲– اصفهان- خیابان جى- کوهپایه- هرند- قورتان- ورزنه- ۱۱۳ کیلومتر
۳– کیلومتر ۳۰ جاده نایین، اصفهان- گردنه ملااحمد- ورزنه -۴۵ کیلومتر
کویر مصر، روستای مصر
روستای مصر ایران همانند جزیره ای است در اقیانوس کویر ، روستایی بدور از هیاهوی شهر و آرمیده در همسایگی طبیعت کویر، سالهاست هیاهوی گردشگران چرت پاییزه و زمستانه این طبیعت مملو از آرامش را می پراند و آنچه در طبق اخلاص دارد به تمامی وجود به عاشقان کویر می بخشد تا آنها با دستی پر از سفری متفاوت به خانه های خود بازگردند.
اما همین کویر به ظاهر آرام و زیبا اگر بدون راهنما و بدون دانش و علم کویر نوردی وارد آن نشوند ممکن است شما را با خطرات جدی مواجه نماید .
روستای مصر جایی بسیار دور از شهرهای شلوغ ، درست نزدیک به مرکز پهنه ی یک میلیون وششصد و چهل و هشت هزار وصد و نود و هشت کیلومتر مربعی ایران و درمیانه ی کویری پهناور، جزیره ای کوچک درمیان شنهای روان به نام روستای مصر واقع است، روستایی که درست مثل خود کویر شگفت است وحیرت انگیز.
هرچند که پهنه ها، بلندی های و پستی های طبیعت سراسر شگفتی است؛ اما شگفتی منحصربه فرد، شگفتی کویر افسونی که تنها باحضورقابل درک است.
شنهای روان این منطقه که محلی ها باترکیب زیبای فارسی (ماسه بادی) رمل از آن نام میبرند همه چیز این دریاست که برخلاف دریای مرسوم کمتر موجودی زنده یا مرده در آن یافت می شود، این ماسه بادیها تادیوار به دیوارچینه های روستا و زمینهای کشاورزی آن پیش آمده اند و درعین لطافت بسیارچونان آب روان،گویی به انتظارنشسته اندتاروستا را هم درنوردند اما مردمان کویر دردل این دریای شن، با توسل به کاریز (قنات) این ابتکار خاص ایرانیان، جزیره ای ساخته اند، بستر نعمت: خرما، انار، صیفی و… شاید هم همین نخلهای استوارند که این سرسبزی را میان این همه بی آبی و داغی به ارمغان آورده اند.
این روستا، واحه ایست در ۴۰ کیلومتری شرق جندق که حضور جهانگردان خارجی در آن، یکی از شیرینترین خاطرات ۴۰ خانوار ساکن در آن است و جندق نیز شهر کویری کوچکی است که درست در میانه ی راه دامغان به نائین و اصفهان قراردارد.
روستای مصر دهکده ایست جدا افتاده از جاده ی اصلی که بیشتر به آوردگاهی می ماند که درآن درختان کهن و راست قامت نخل به همراه سازه های خشتی و بادگیرهای آفتاب خورده اش، مدتهاست مشغول زورآزمایی با تپه های لغزان شن هستند، آباد بومی با نزدیکترین فاصله بامیانه ی ساحلی جنوبی کویر نمک که در نخستین برخورد با معماری خاص روستا و اندک آدمهای آن که به نظر نمی رسد هیچ کدام عجله ای برای رسیدن به مقصد داشته باشند.
این روستا در ۴۰ کیلومتری شرق جندق و ۵۰ کیلومتری شمال شهر خور از توابع استان اصفهان قراردارد. موقعیت جغرافیایی روستای مصر ۳۴/۰۴ شمالی و ۵۴/۴۷ شرقی می باشد.
و اما شهر جندق شهریست کوچک وقدیمی که تا تهران ۶۵۰ کیلومتر فاصله دارد. این شهر در ۳۵۰ کیلومتری شمال شرقی اصفهان قراردارد موقعیت جغرافیایی آن عرض ۳۳:۵۶:۲۳ شمالی و طول آن ۵۴:۲۱:۲۹ شرقی است، ارتفاع آن نیز از سطح آبهای آزاد ۱۲۱۳متر می باشد.
کویر جندق:
کویر جندق از شمال به کویر بزرگ، ازغرب به کویر ریگ جن و رشته کوههای جندق ، از جنوب به بیابانهای اطراف کویر خور و از شرق به حاشیه ی جنوبی دشت کویر محدود می شود.
این شهر در ۲۶۰ کیلومتری جنوب دامغان است سراسر این ۲۶۰ کیلومتر هم صرف نظر از چند روستای کوچک ابتدای مسیر، بیابان است و عاری ازدست کاری و خراب کاری بشر در طبیعت.
گردآوری و تنظیم: تارا رادفر
دیدگاه